Joined: Mar 13, 2006
Posts: 958
Location: Tanrilarin Unuttugu Yerden...
Posted:
Mon Feb 16, 2009 4:22 pm
Evet arkadaşlar, Dragon_Knight'ın isteği doğrultusunda bu başlığı açıyorum. Yazım yanlışları hakkındaki sorularınızı buraya alalım, sorunun yanıtını bilen arkadaşlar ve ben yanıtlayalım. Böylece Türkçemiz kazansın.
Medyada ve forumlarda en çok gördüğüm yanlışlarını yazarak size yardımcı olmak istiyorum. Ayrıca kendi kullandığım bazı yöntemleri de yazacağım ki doğruyu ve yanlışı ayırt edebilmeniz kolaylaşsın.
her şey
her zaman
her biri
herhangi biri
herhangi bir şey
hiçbir şey
bir şey
bir zamanlar
herkes
yanlış
yalnız
hoş geldiniz
hoş bulduk
eleştiri
espri
sürpriz
takdir
tehdit
direkt
iş yeri
aşçı
uluslararası
en az
en çok
İpucu: "YANılmaktan YANlış" ve "YALından YALnız" olarak bilirseniz "yanlış" ve "yalnız" sözcüklerini doğru yazarsınız, birbirine karıştırmazsınız.
şey :
"şey" sözcüğünü ayrı olarak belirtmek istiyorum. Nedense çok önemli medya kuruluşları da dahil büyük bir çoğunluk tarafından bir sözcük grubunda ise bitişik yazarlar; ama şey sözcüğü her zaman AYRI yazılır! şöyle düşünün, "şey" ne demek? Eşya, meyve, hayvan, insan vb. aklınıza ne gelirse. Siz "elma" sözcüğünü bitişik mi yazıyorsunuz? Hayır, o zaman "şey" de her zaman ayrı olmalıdır, çünkü "şey" adıl(zamir)dır.
---
Ayrıca yardımcı eylemler ayrı yazılır. Gene hep bitişik yazılıyor, özellikle ana haber bültenlerinde çok görüyorum.
yok etmek
boş vermek
sağ olmak
ayırt etmek
fark etmek
Ama eğer bir ses olayı varsa, -daha kolay fark edebilmeniz için şöyle söyleyeyim- yani yardımcı eylemin geldiği kök sözcüğün sonundaki bir iki harf değişmişse ya da ekstra harf gelmişse yardımcı eylem bitişik yazılır.
kaybetmek (kayıp -> kayb olmuş, yani etmek bitişik yazılacak)
affetmek (af -> aff olmuş, yani etmek bitişik yazılacak)
Kolay değil mi Karıştıracak bir şey yok; ama bazı istisnalar olabilir, artık onları da bir zahmet ezberleyeceğiz.
İpucu: Aslında çoğu sözcük grubu ayrı yazılır, o nedenle eğer bir yazı yazarken bitişik mi ayrı mı olduğunu bilemezseniz ayrı yazın. Bitişik yazmaktan iyidir bence, hem doğru yazma şansınız da artar. Ama asıl tavsiyem önce sözcüğü araştırıp doğrusunu öğrenin.
---
ki:
Gördüğüm kadarıyla "-ki" ekiyle "ki" bağlacı acayip karıştırılıyor. İşin komik tarafı ayrı yazılması gerekirken bitişik yazılıyor, bitişik yazılması gerekirken ayrı yazılıyor. Nasıl beceriyorlar anlamıyorum. Ekler her zaman bitişiktir, bağlaçlar her zaman ayrıdır.
Dün seninkini gördüm. (burada eleman, "senin kızı" demek istemiş, aitlik biliren "ki" ektir; yani hemen bitiştiriyoruz!)
Bu adama öyle bir komplo kurmalıyız ki adam Allah'ını şaşırsın. (burada "ki", iki birbirini takip eden cümleyi birleştirmiş; yani hemen ayırıyoruz!)
Peki ek ile bağlacı nasıl ayırt edeceğiz? "ki"yi hemen kaldırın. İlk cümle bozuldu dikkat ederseniz. Demek oradaki "ki" ekmiş. İkinci cümle ise iki ayrı cümle oldu, yani ordaki "ki" bağlayıcıymış sadece.
İpucu: Dikkat ederseniz görürsünüz, genelde ad olmayanlardan sonra (yüklemler örneğin) gelen "ki" ayrı yazılır.
---
de:
"de"yi doğru yazanı ben daha görmedim. İnsanlar "de"yi görünce hemen bitişik yazıyorlar. "ki"deki kural geçerli; ek olan bitişik, bağlaç olan ayrı yazılır. Yazacağınız cümleyi kendi kendinize tekrar edin, farkı anlayacaksınız. "ki"deki ipucunu burada da uygulayın, aynı mantık.
İpucu: İki "de" arka arkaya gelirse hemen ikincisini ayırın. "burada da" gibi. "buradada" yanlış bir yazım. Ama bu pratik bir yöntem, işin gerçeğini öğrenirseniz zaten bunu da karıştırmazsınız.
---
şimdilik aklıma gelen bunlar. Biraz dikkat ederseniz sonradan alışırsınız ve yanlış yazmazsınız. Aklınıza gelen her soruyu sorun, seve seve yanıtlarım. Ayrıca yukarıdaki başlıklardan birini açarak anlatmamı isterseniz onu da yaparım. Ben burada ders kitabı yazmaya çalışmadım, ufak ipuçları vermeye çalıştım.
Tanımlamalar, ipuçları ve örnekler tamamen bana aittir, bir yerlerden araklamadım. Daha geniş tanımlar için TDK'nin sitesine bakınız.
_________________ I am Lord Amean, The King of North, Leader of Zederus..
Joined: Mar 13, 2006
Posts: 958
Location: Tanrilarin Unuttugu Yerden...
Posted:
Mon Feb 16, 2009 9:56 pm
Karıştır Edmond karıştır, herkes istediğini eklesin/sorsun. Bir nevi mini alt-forum gibi olsun
"ki" ile ilgili bir şey daha geldi aklıma. Kalıplaşmış sözcükler var, onlarda "ki" bitişik yazılır:
oysaki
halbuki
mademki
Ama bazılarında da ayrı yazılıyor, burası biraz kafa karıştırabilir:
neyse ki
ne yazık ki
Bunları ezberleyeceğiz, mantığını tam bilmiyorum.
"mi" soru ilgeci:
Allah rızası için arkadaşlar, "mi" soru ilgeci kesinlikle ve kesinlikle AYRI yazılır. Karıştıracak bir şey yok, neden herkes bitişik yazıyor
geldik mi?
gördün mü?
almadık mı?
gibi...
Yalnız olumsuzluk ekiyle soru ilgecini karıştırmayalım. Görünce çok güldüm:
ol muyor mu?
Ehehe bu yau, Türkçe katliamı. Buna ben "double soru" diyorum Aman arkadaşlar, bu kadar komik yanlışlar yapmayalım.
_________________ I am Lord Amean, The King of North, Leader of Zederus..
Joined: Oct 04, 2007
Posts: 2670
Location: Innsmouth
Posted:
Mon Feb 16, 2009 11:31 pm
Çok güzel bir başlık olmuş sahiden Ben genellikle bir kelimenin nasıl yazıldığını merak ettiğimde TDK'nın sitesine bakıyorum. Ama tabii bazen yazılışını bilmediğim kelimeler çıkıyor. O zaman artık sana soracağız
Ara not: TDK demişken, Türkçe'de "K" harfinin okunuşuyla ilgili büyük bir çelişki var. Bazı yerlerde "Ke" diye okurken bazı yerlerde ise "Ka" diye okuyoruz. Bunun doğrusu nedir? Bir keresinde "Ke"nin doğru olduğunu duymuştum, sebebi ise tüm sessiz harflerin "e"yle birlikte okunduğu, "K" için böyle bir istisna olmasının saçma olmasıydı.
Başlığın sabitlenmesi çok iyi olur aslında. Ben de işte son zamanlarda -dediğim bayağı oluyor- Türkçe kurallarına önem vermeye başladım, ondan önce derslere hiç dikkatimi vermediğimden dolayı pek umursamıyordum (o yüzden sık sık hata yapıyorum ya da google'dan bakmak zorunda kalıyorum -ki google biz nasıl yazarsak öyle bildiği için herkes yanlış biliyorsa vay halime ). Sonra baktım ve dedim ki: "bu ne lan?". Cidden, ne ola ki bu? Türkçe'den çıkmışız resmen. şimdi öyle abuk subuk yazan insanlara bakıyorum da cidden muhabbet bile edilmiyor. Kelimeler öyle değişiyor ki binbir türlü anlama geliyor. İnsanların bunu yavaş yavaş kavravıp Türkçe'yi böyle kötü kullananları ciddiye almamaları dünya için küçük bir adım olsa bile bizim için büyük bir adımdır
Not: İşin garip tarafı yeni kelimeler türüyor. Geçenlerde bir resim için yapılan yorumu gördüğümde dumura uğradım: "çok shagy" (tabii ki "çok" böyle yazılmamıştı). Hani "Shaggy" desen anlarım, Scooby-Doo'daki sakallık ürkek sırık. Da shagy ne? Hadi bir tane "g" koymadın, "çok shagy" ne demektir yahu? Aynı resim altındaki diğer yorumları görseniz monitörü kırarsınız Kafamı sallayıp geçiyorum artık, alıştım ben de bir yerde.
Böyle bir işe el attığın için öncelikle teşekkür ederim, çünkü sitenin böyle bir kaynağa ihtiyacı vardı. Ama bir şeyi eleştirmek istiyorum. O soru eklerini anlattığın yerde "double" sözcüğünü kullanmak yerine "çifte" demek daha doğru olmaz mı? Orada espri yapmış olsan da burada sonuçta bir şey yapılıyor, bari tam olsun. Bu sadece gözüme çarptığı için söyledim, sakın yanlış anlama!
Bir de emeğine sağlık, Possessed kardeş!
Böyle bir işe el attığın için öncelikle teşekkür ederim, çünkü sitenin böyle bir kaynağa ihtiyacı vardı. Ama bir şeyi eleştirmek istiyorum. O soru eklerini anlattığın yerde "double" sözcüğünü kullanmak yerine "çifte" demek daha doğru olmaz mı? Orada espri yapmış olsan da burada sonuçta bir şey yapılıyor, bari tam olsun. Bu sadece gözüme çarptığı için söyledim, sakın yanlış anlama!
Bir de emeğine sağlık, Possessed kardeş!
HAYIR, POSSESSED'E LAF SÇYLETMEM.O KESİNLİKLE FULL TÇRKÇE KONUşUYOR!!!!!
şaka Ama bundan iki yıl önce bir arkadaşla konuşurken:
"Lan Erman, bundan sonra Full Türkçe konuşalım lan!"
demiştim.Cevaben:
"Full Türkçe mi?"
demişti ve yaptığım gafın farkına varmıştım
_________________ I always knew I was a star And now, the rest of the world seems to agree with me.
The reason we're successful, darling? My overall charisma, of course.
I never thought of myself as the leader. The most important person, perhaps.
Joined: Mar 13, 2006
Posts: 958
Location: Tanrilarin Unuttugu Yerden...
Posted:
Wed Feb 18, 2009 1:44 am
Ehehe, yok yanlış anlamam, küçük bir ironiydi o. Ben Türkçe bir terim bulmaya çalışmadım ki, orada yapılan Türkçeye göre korkunç bir yanlış zaten. O nedenle İngilizce bir sözcük kullanmakta sakınca görmedim
Edmond müthiş bir gaf olmuş o xD Tam karikatürlük...
AlenthasLeasess, "shagy" sözcüğüne bir açıklama getiremedim Seninki en iyisi
Madem hatırlattın, hemen belirteyim:
Sessiz harflerin "e" sesiyle okunduğu Türkçemizde "ka" ve "haş" diye harfler yok. Nerden çıktıklarını bilmiyorum; ama olmadıklarını biliyorum. Güzelim "ke" olan harfimiz nasıl oldu da "ka"ya dönüşüverdi? Zaten alfabeyi baştan sona tekrarlarsanız garipliği sezersiniz.
a, be, ce, çe, de, e, fe, ge, yumuşak ge, haş(?), ı, i, je, ka(?), le, me, ne diye gider....
Doğal olarak onların orjinalleri "he" ve "ke". Yani Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kısaltmasını okumaya kalkarsak: TeSeKe. Ya da bir tek Türkiye'nin tanıdığı ülke: KeKeTeCe. Kulağa garip gelse de doğrusu bu. Ben böyle kullandığım için garip gelmiyor, alışırsanız sorun yok.
Belirtmeyi unutmuşum, ayrıca teşekkür ederim övgülerinize
_________________ I am Lord Amean, The King of North, Leader of Zederus..
Possessed çok güzel olmuş . Başlık sabitlenmeli ki zamanla kaybolmasın. (İnşallah yanlış yazmamıştırım )
Sorularıma başlıyorum
"ya da " böyle mi yazılıyor ?
Hangi noktalama işaretlerinden sonra büyük harfle başlamak gerekir ?
";" ":" ne zaman kullanılmalı ?
şimdilik bunlar. Teşekkürler
_________________ Neden insanlar bu kadar acımasız ?<br>Neden dostum düÅ?manımdan farksız ?<br>Neden kaybedilince deÄ?erler anlaÅ?ılır ?<br>Neden güçlü hep duygularla oynaÅ?ır?<br>
Last edited by Dragon_Knight on Sat Feb 21, 2009 11:00 am; edited 1 time in total
-Kısaltmalar haricinde noktadan sonra büyük olduğunu biliyorsundur. Ayrıca iki noktadan sonra da hep büyüktür. Yerine göre üç noktadan sonra da büyük başlar. Noktalı virgül ve virgülden sonra hiçbir zaman büyük harf başlamaz.
-İki nokta basit aslında. Bir şey açıklanacağı veya biri konuşacağı zaman hemen iki noktayı iliştir. Senden örnek vereyim: (bak burada da kullandım)
Sorularıma başlıyorum: "ya da" böyle mi yazılıyor?
Dragon_Knight: Possessed, çok güzel olmuş.
Not: İkinci örneği yazarken aklıma geldi; adımdan sonra virgül koyarsan özneyi belirlemiş olursun, böylece anlatım bozukluklarının da önüne geçersin.
Noktalı virgülü, normal virgülün bir üst versiyonu gibi düşün. Virgüllerin karışacağı yerde noktalı virgül devreye girer. Bir yerde gördüğüö güzel bir örnek kalmış aklımda, onu yazıyorum:
At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır.
Not: Eğer gene virgül kullanılsaydı virgüller karışacaktı. Daha büyük görevi olan virgülü noktalı virgüle terfi ettirerek virgüllerin karışmasından kurtuluyoruz. Atın ölmesi ve meydanın kalması birbiriyle daha yakın ilişkili, bu iki olguyu virgül ayırmalı. Atın ölüp meydanın kalmasıyla, yiğidin ölüp şanın kalması da ayrı iki olgu grubu. Bu iki olgu grubunu ayıranın noktalı virgül olması gerekir. Çünkü daha yakın olan olguları virgülle ayırdık, geneli ayırmak için şimdi bize daha güçlü bir virgül lazım. O da noktalı virgüldür.
Ayrıca bağlaçlardan hemen önce noktalı virgül konabilir:
İzmir güzel şehir; ama yazları çok sıcak!
Noktalama işaretleri tehlikelidir biraz, çok kullanırsan da az kullanırsan da anlatımı bozar. Dikkatli olmak lazım. "Kullanacağım!" diye kasma, kullanılmasa da olan yerleri boş bırak. Ama anlatım bozukluklarına neden olacak yerlerde unutma.
_________________ I am Lord Amean, The King of North, Leader of Zederus..
Possessed, ben şöyle biliyordum. İçinde nokta geçen noktalama işaretleri, cümleyi bitirdiğinden dolayı onlardan sonra büyük harfle başlanır (Soru işareti, ünlem işareti, iki nokta üst üste). Ama içinde virgül geçen noktalama işaretleri bir cümle içindeki duraklama yerleri olduğundan dolayı onlardan sonra küçük harfle başlanır.
Yanlışsam Edmond'a özel mesaj atın, özrümüz başlığa gelsin
_________________ I always knew I was a star And now, the rest of the world seems to agree with me.
The reason we're successful, darling? My overall charisma, of course.
I never thought of myself as the leader. The most important person, perhaps.
Hemen düzelttim. Genelde yanlış kullanmam ama cevabı yayınlamadan önce üç dört kez silip baştan yazınca arada kaynamış
_________________ Neden insanlar bu kadar acımasız ?<br>Neden dostum düÅ?manımdan farksız ?<br>Neden kaybedilince deÄ?erler anlaÅ?ılır ?<br>Neden güçlü hep duygularla oynaÅ?ır?<br>
Joined: Oct 04, 2007
Posts: 2670
Location: Innsmouth
Posted:
Sat Feb 21, 2009 11:43 am
Edmond wrote:
Possessed, ben şöyle biliyordum. İçinde nokta geçen noktalama işaretleri, cümleyi bitirdiğinden dolayı onlardan sonra büyük harfle başlanır (Soru işareti, ünlem işareti, iki nokta üst üste). Ama içinde virgül geçen noktalama işaretleri bir cümle içindeki duraklama yerleri olduğundan dolayı onlardan sonra küçük harfle başlanır.
Yanlışsam Edmond'a özel mesaj atın, özrümüz başlığa gelsin
Bazı durumlarda üç noktadan sonra küçük harfle başlanıyor.
Joined: Mar 13, 2006
Posts: 958
Location: Tanrilarin Unuttugu Yerden...
Posted:
Mon Feb 23, 2009 4:03 pm
Edmond wrote:
Possessed, ben şöyle biliyordum. İçinde nokta geçen noktalama işaretleri, cümleyi bitirdiğinden dolayı onlardan sonra büyük harfle başlanır (Soru işareti, ünlem işareti, iki nokta üst üste). Ama içinde virgül geçen noktalama işaretleri bir cümle içindeki duraklama yerleri olduğundan dolayı onlardan sonra küçük harfle başlanır.
Yanlışsam Edmond'a özel mesaj atın, özrümüz başlığa gelsin
Edmond, aşağı yukarı doğrusun; ama böyle bir genelleme yapamazsın. Senin genellemene göre noktalı virgül hangisine oturacak?
Bir de AlenthasLeasess benden önce belirtmiş, yerine göre üç noktadan sonra küçük harf gelebilir. Ayrıca kısaltmalarda kullanılan noktadan sonra da büyük harf söz konusu değil.
Dragon_Knight wrote:
Hemen düzelttim. Genelde yanlış kullanmam ama cevabı yayınlamadan önce üç dört kez silip baştan yazınca arada kaynamış
Haklısın, bana da olur o. Zaten başka yerlerde yazılarınıza karışmıyorum; ama bu başlık altında belirtsem iyi olur. Yanlışı yüzünüze vurmak gibi bir isteğim yok.
_________________ I am Lord Amean, The King of North, Leader of Zederus..
Joined: Oct 04, 2007
Posts: 2670
Location: Innsmouth
Posted:
Tue Mar 31, 2009 11:33 pm
Possessed wrote:
Haklısın, bana da olur o. Zaten başka yerlerde yazılarınıza karışmıyorum; ama bu başlık altında belirtsem iyi olur. Yanlışı yüzünüze vurmak gibi bir isteğim yok.
Belirt belirt! Nerde görürsen belirt, lütfen! Yani başkasını bilemem ama benim yanlışlarımı belirt
Possessed kurtar bizi! Vallahi böyle bir şey ne duyulmuş ne görülmüş yahu! Bir kaç gündür Cem Yılmaz'ıydı, Bana Bir şeyhler Oluyor'du, böyle çeşit çeşit şeyleri internetten izliyorum (can sıkıntısı). Orda Sen Hiç Ateşböceği Gördün Mü adındaki oyunu gördüm. Hani dedim ki Bana Bir şeyhler Oluyor'u bitirdikten sonra onu izleyeyim madem, izlemiştim ama hafıza tazeleme hesabı. Yazdım çıkmadı, nasıl olur yav dedim kendi kendime. Daha demin görmüştüm? Ateşböceğini ayrı yazdım yine çıkmadı, sonra gördün mü yerine gördünmü yazdım o zaman çıktı. İsim şöyle: "sen hıc ates bocegı gordunmu" (yazarken zorlandım yauv). İlkokul zorunlu değil miydi ya?
Cidden ama, Türkçe'nin doğru yazılmasıyla ilgili kampanya mı yapsak? Düzgün yazana para falan mı versek? Çdül mü versek? şehrin anahtarı falan...
Haklısın, bana da olur o. Zaten başka yerlerde yazılarınıza karışmıyorum; ama bu başlık altında belirtsem iyi olur. Yanlışı yüzünüze vurmak gibi bir isteğim yok.
Belirt belirt! Nerde görürsen belirt, lütfen! Yani başkasını bilemem ama benim yanlışlarımı belirt
Possessed kurtar bizi! Vallahi böyle bir şey ne duyulmuş ne görülmüş yahu! Bir kaç gündür Cem Yılmaz'ıydı, Bana Bir şeyhler Oluyor'du, böyle çeşit çeşit şeyleri internetten izliyorum (can sıkıntısı). Orda Sen Hiç Ateşböceği Gördün Mü adındaki oyunu gördüm. Hani dedim ki Bana Bir şeyhler Oluyor'u bitirdikten sonra onu izleyeyim madem, izlemiştim ama hafıza tazeleme hesabı. Yazdım çıkmadı, nasıl olur yav dedim kendi kendime. Daha demin görmüştüm? Ateşböceğini ayrı yazdım yine çıkmadı, sonra gördün mü yerine gördünmü yazdım o zaman çıktı. İsim şöyle: "sen hıc ates bocegı gordunmu" (yazarken zorlandım yauv). İlkokul zorunlu değil miydi ya?
Cidden ama, Türkçe'nin doğru yazılmasıyla ilgili kampanya mı yapsak? Düzgün yazana para falan mı versek? Çdül mü versek? şehrin anahtarı falan...
O da bir şey mi, buradaki tabelalarda iki sene öncesine kadar:
"Finalle sizde kazanacaksınız"
yazıyordu Yahu hiç mi Türkçe öğretmeni olmaz bir dershanede
_________________ I always knew I was a star And now, the rest of the world seems to agree with me.
The reason we're successful, darling? My overall charisma, of course.
I never thought of myself as the leader. The most important person, perhaps.
View next topic View previous topic
You cannot post new topics in this forum You cannot reply to topics in this forum You cannot edit your posts in this forum You cannot delete your posts in this forum You cannot vote in polls in this forum
FRPWorld.Com ülkemizdeki fantezi edebiyatı ve frp sevenleri bir araya getirmeyi amaçlayan bir web sitesidir. 2003 yılında kurulmuş olan sitemiz kullanıcı ve yöneticilerimizin katkıları ile büyüyüp Türkiyenin en büyük frp sitelerinden birisi olmuştur. Galerisi, indirilecekler kısmı, akademisi, yazarları ile sitemiz tam bir frp hazinesidir. FRPWorld sizin de desteklerinizle böyle olmaya devam edecektir. FRP'nin doyumsuzca yaşandığı bu diyara hoş geldiniz.
FRPWorld, yeni bir frp dünyası
Sitede bulunan yazı, doküman ve diğer içerikler siteye ait olup başkaları tarafından kopyalanması, dağıtılması ya da ticari amaçla kullanılması yasaktır. Siteye yapmış olduğunuz katkılar frpworld.com'un olup bunları yayınlama ya da yayınlamama hakkı site yöneticilerine aittir.