Lanetler
Fantastik Edebiyatta Lanetlerin Yeri: Lanet bir insanın zarar görmesi
ya da acı çekmesi için edilen bir dua ya da yapılan bir büyü olarak
tanımlanabilir. En eski çaÄ?lardan beri mitolojiler ve hikayeler
lanetlenmiÅ? insanların öykülerini içerirler. Zaman zaman bu lanetin
kaynaÄ?ı baÅ?ka bir insanın çabası ve isteÄ?i olabileceÄ?i için gibi zaman
zaman da bizzat Tanrılar tarafından insanlar lanetlenir. Bazen de tek
bir insanın deÄ?il tüm bir Å?ehrin hatta ülkenin de lanetlenmesi
mümkündür. Lanetler özel bir ilahi güç ya da büyü türü olarak fantastik
edebiyatta özel bir öneme sahiptirler.
Farklı lanet türleri: Etrafındaki insanlara çirkin görünme, konuÅ?amama,
yürüyememe gibi basit etkileri olan lanetler olabileceÄ?i gibi daha
deÄ?iÅ?ik etkileri olan lanetler de vardır. Bu konuda en zengin ve
çeÅ?itli ögeleri Yunan mitolojisinde görmek mümkündür. Zaman zaman baÅ?ta
olumlu gibi görünen bir özellik, örneÄ?in bir insanın tuttuÄ?u her Å?eyin
altın olması yemek yemek istediÄ?i ya da sevdiÄ?i bir insana sarılmak
istediÄ?inde bir lanete dönüÅ?ebilmektedir. Ya da geleceÄ?i görebilmek
gibi bir çok insanın gerçek yaÅ?amda isteyebileceÄ?i bir yetenek kimsenin
kendisine inanması ile birleÅ?tiÄ?inde sevdiÄ?i insanların baÅ?ına gelen
felaketleri bildiÄ?i halde bir Å?ey yapamamaya dönüÅ?mekte ve de bir lanet
haline gelmektedir. Hikayelerde kimi zaman bütün bir Å?ehir ya da ülke
de lanetlenebilir. Bu lanetler Å?ehirde ya da ülkede hiç gündüz
olmaması, ya da hiç yaz gelmemesi Å?eklinde olabilir. Zaman zaman
istemediÄ?i bir amaca bir tür büyü ile zorla hizmet etmek zorunda kalmak
da bir tür lanet olarak algılanabilir.
Bazı lanetler de nesilden nesile geçerler. Bu tür lanetler lanetlenen
insana kendi yaÅ?ayacaÄ?ı acının yanısıra çocuklarının da aynı acıyı
yaÅ?ayacaÄ?ını bilmenin çaresizliÄ?ini de yaÅ?atır.
Lanetli Yaratıklar: Genellikle bu tür yaratıklara verilebilecek en iyi
örnek hayaletler ve vampirlerdir. Hayaletlerin lanetli olup olmadıÄ?ı
farklı fantastik eserlerde farklı Å?ekilde yer alsa da, ölümle yaÅ?am
arasında hapis kalmanın onlar açısından bir lanet gibi algılanabileceÄ?i
açıktır. Vampirler de ölümle yaÅ?am arasında hapis kalmıÅ?lar, ancak
onların lanetlendiÄ?ini düÅ?ünmek için daha fazla neden vardır. Bir
vampir hiçbir zaman güneÅ?e bakamaz, ya da yaÅ?amak için insanların
kanını içmek bir bakıma onlara zarar vermek zorundadır. Üstelik de bu
zararı verirken vampirler eÄ?er normal bir insan olarak yaÅ?arken
insanları seven birisi olmuÅ?larsa kendilerini muhtemelen korkutucu
gelecek bir zevk de duyarlar.
Lanetlenmek: Bazen lanetler sadece çok acı çekmiÅ? bir insanın
söyleyeceÄ?i sözlerle yapılır. Bu açıdan verilebilecek en iyi örnek
Å?ekspirdir. 3. Richard kitabında kralın oÄ?lu ve kocasını öldürdüÄ?ü
kadın hem kralın hem onun yanındakilerin lanetlenmesi için tek tek dua
eder. Öykünün sonraki bölümlerinde lanetler bir bir gerçekleÅ?ir. Uyuyan
güzel hikayesinin kızın doÄ?umgününe davet edilmeyen perisinin yaptıÄ?ı
lanet de fantastik edebiyatın ünlü lanetleri arasındadır. Zaman zaman
lanetlerin yapılması için karmaÅ?ık büyüler ve malzemeler gerekir. Bazen
de lanetlenmek girilmemesi gereken bir odaya girmek, açılmaması gereken
bir sandıÄ?ı açmak, söylenmemesi gereken bir sözü söylemek, ya da
doÄ?rudan Tanrıların tepki vereceÄ?i çok yanlıÅ? bir Å?eyin yapılması ile
gerçekleÅ?ir.
Lanetlerin Ortadan Kaldırılması: Üzerindeki bir laneti kaldırma çabası
kimi zaman bir fantastik öykünün ana konusunu oluÅ?turabilecek kadar
geniÅ? bir konudur. EÄ?er lanet bir büyü ile yapıldıysa ortadan
kaldırılması da genellikle bu Å?ekilde olur. Birinin bedduası lanete
neden olmuÅ?sa bazen tek çare o kiÅ?inin yeniden ikna edilmesidir.
Tanrıların doÄ?rudan ya da birinin duası sonucu neden olduÄ?u lanetleri
kaldırmak, ilgili hikayedeki söz konusu tanrının inancına ve yapılan
hataya göre deÄ?iÅ?ir. EÄ?er lanetin nedeni örneÄ?in açılmaması gereken bir
sandıÄ?ı açmak ya da girilmemesi gereken bir yere girmekse bazen lanetin
nasıl kaldırılacaÄ?ı girilen yerin kapısında ya da açılan sandıÄ?ın
üzerinde yazabilir.
[ Geri Dön ]
Fantastik Ansiklopedi Telif Hakk� © Gönderen: FRP World © Fantezi Edebiyat ve FRP sitesi - (351 okuma) |